Mimarlık, binaları ve öteki yapıları tasarlama ve inşa etme sanatı ve bilimidir. Bir binanın planlanması ve tasarımından iç mekanının inşasına ve dekorasyonuna kadar fazlaca muhtelif faaliyetleri kapsayan kompleks ve fazlaca yönlü bir disiplindir.
Mimari harikalar, kendi türlerinin soluk kesen örnekleri olarak biri olan binalar ya da yapılardır. Çoğu zaman simge yapılar ya da gezinsel yerlerdir ve dünyanın her yerinde bulunabilirler.
Bu kılavuz size dünyanın dört bir tarafındaki en meşhur mimari harikalardan bazılarının genel bir görünümünü sunacaktır. Tarihlerini, tasarımlarını ve önemlerini keşfedeceğiz. Ek olarak mimarların 21. yüzyılda karşılaşmış olduğu zorlukları ve fırsatları da tartışacağız.
Mimarlık
Mimarlık zamanı uzun ve karmaşıktır. Binlerce yıla yayılır ve fazlaca muhtelif kültürleri ve stilleri kapsar.
Malum en eski mimari örnekleri, insanların kalıcı yerleşimler inşa etmeye başladığı Neolitik döneme kadar uzanır. Bu erken yapılar sıradan ve işlevseldi, sadece sonraki yüzyıllarda daha kompleks ve sofistike mimarinin gelişimi için temel oluşturdular.
Bronz Çağı süresince, Orta Şark ve Mısır’da mimari gelişmeye başladı. Mısırlılar, Giza’daki piramitler ve Büyük Sfenks de dahil olmak suretiyle antik dünyanın en etkisinde bırakan yapılarından kimilerini inşa ettiler. Mezopotamyalılar da Babil’in zigguratları şeklinde etkisinde bırakan yapılar inşa ettiler.
Klasik dönemde, mimari Yunanistan ve Roma’da yeni zirvelere ulaştı. Yunanlılar nispet ve bakışım hikayesinde ustaydı ve tapınakları şimdiye kadar inşa edilmiş en güzel yapılardan bazıları olarak kabul edilir. Romalılar da kabiliyetli mimarlardı ve geniş bir yol, köprü ve su kemeri ağı inşa ettiler.
Roma İmparatorluğu’nun çöküşünden sonrasında mimari Avrupa’da birkaç çağ süresince geriledi. Sadece, manastırlar ve katedraller Avrupa’nın her yerinde inşa edildiğinde Orta Yüzyıl’da yine canlanmaya başladı. Yükselen kemerleri ve nervürlü tonozlarıyla karakterize edilen Gotik mimari seçimi bu zamanda geliştirildi.
Rönesans’ta mimari Avrupa’da bir kere daha gelişti. Rönesans mimarları klasik dünyadan esin aldılar ve hem güzel bununla beraber işlevsel binalar yarattılar. İtalyan mimar Filippo Brunelleschi, Rönesans stilinin öncülerinden biri olarak kabul edilir.
Barok mimari stili 17. yüzyılda gelişti. Barok mimari, fer ve gölgenin trajik kullanması, süslü dekorasyonu ve asimetrik formlarıyla karakterize edilir. Biri olan Barok mimarları içinde Gian Lorenzo Bernini ve Francesco Borromini yer alır.
18. yüzyılda Neoklasik mimari seçimi popüler hale geldi. Neoklasik mimari, Yunanistan ve Roma’nın klasik tarzlarına dayanır ve sadeliği ve simetrisiyle karakterize edilir. Biri olan Neoklasik mimarlar içinde Claude Perrault ve William Chambers yer alır.
19. yüzyılda mimari üstünde derin bir tesiri olan Endüstri Devrimi’nin yükselişi görüldü. Endüstri Devrimi’nin yeni teknolojileri daha uzun ve daha kompleks binalar inşa etmeyi olası kıldı. 19. yüzyılın kabul edilen mimarları içinde Charles Barry, Augustus Pugin ve Gustave Eiffel yer almıştır.
20. yüzyılda Art Nouveau, Modernizm ve Postmodernizm şeklinde yeni mimari stillerin gelişimi görüldü. Bu stiller 20. yüzyılın değişen toplumsal ve kültürel koşullarını yansıtır. 20. yüzyılın kabul edilen mimarları içinde Antoni Gaudí, Le Corbusier ve Frank Lloyd Wright yer alır.
21. çağ hemen hemen erken aşamalarında, sadece mimarlık için büyük bir değişiklik tarihi olacağı şimdiden belli. 21. yüzyılda mimarların yüz yüze olduğu zorluklar içinde iklim değişikliği, kentleşme ve daha sürdürülebilir binalara duyulan gerekseme yer ediniyor.
Değişik Mimari Stilleri
Her biri kendine has özelliklere haiz birçok değişik mimari yoldam vardır. En yaygın stillerden bazıları şunlardır:
- Klasik mimari
- Gotik mimari
- Klasik mimari
- Gotik mimari
- Rönesans mimarisi
- Barok mimarisi
- Neoklasik mimari
- Art Nouveau mimarisi
- Art Deco mimarisi
- Çağıl mimari
- Postmodern mimari
-
Leonardo da Vinci
-
Michelangelo
-
Rembrandt
-
Antoni Gaudí
-
Frank Lloyd Wright
-
Le Corbusier
-
Zaha Hadid
-
Santiago Calatrava
- Mısır’ın Giza kentindeki Büyük Piramit
- Kolezyum, Roma, İtalya
- Tac Mahal, Agra, Hindistan
- Eyfel Kulesi, Paris, Fransa
- Hürriyet Heykeli, New York City, Amerika
- Sidney Opera Binası, Sidney, Avustralya
- Sagrada Familia, Barselona, İspanya
- Burj Khalifa, Dubai, Birleşik Arap Emirlikleri
- Yasak Kent, Pekin, Çin
- Enerji tasarruflu malzemeler ve cihazlar kullanmak
- Güneş panelleri ya da öteki yenilenebilir enerji sistemlerinin kurulumu
- Su tasarrufu özelliklerinin kullanılması
- Organik havalandırma ve soğutma sistemleri oluşturma
- Geri dönüştürülmüş malzemeler kullanmak
- Azaltılmış enerji tüketimi ve kirlilik
- Daha sıhhatli ve konforlu hayat ve emek verme alanları
- Artan emlak değerleri
- Geliştirilmiş topluluk yaşanabilirliği
- Azaltılmış karbon ayak izi
- İnşaatın artan maliyeti
- Daha sürdürülebilir binalara gerekseme var
- Büyüyen bir nüfusun gereksinimlerini karşılama ihtiyacı
- Estetiği işlevsellikle dengeleme ihtiyacı
- Bir yer ve hüviyet duygusu yaratabilir.
- Barınma, konfor ve emniyet sağlayarak hayat standardını artırabilir.
- Toplumsal etkileşimi ve topluluk uyumunu teşvik edebilir.
- Çevreyi güzelleştirebilir, daha güzel ve sürdürülebilir bir dünya yaratabilir.
- Yaratıcılığı ve yenilikçiliği teşvik edebilir.
| Hususiyet | Mimari Harikalar | Meşhur Binalar | Simge yapılar | Yolculuk Destinasyonları | Dünya Miras Alanları |
|---|---|---|---|---|---|
| Vaziyet | Muhtelif | Muhtelif | Muhtelif | Muhtelif | Muhtelif |
| Tarih | Muhtelif | Muhtelif | Muhtelif | Muhtelif | Muhtelif |
| Tasavvur | Muhtelif | Muhtelif | Muhtelif | Muhtelif | Muhtelif |
| İşlev | Muhtelif | Muhtelif | Muhtelif | Muhtelif | Muhtelif |
| Önemi | Muhtelif | Muhtelif | Muhtelif | Muhtelif | Muhtelif |
II. Mimarlık
Mimarlık zamanı, binlerce yılı kapsayan ve fazlaca muhtelif kültür ve stilleri kapsayan uzun ve kompleks bir tarihtir. En eski medeniyetlerin sıradan kerpiç evlerinden çağdaş şehirlerin yükselen gökdelenlerine kadar, mimarlık insan toplumunu şekillendirmede dirimsel bir rol oynamıştır.
Mimarinin en eski örnekleri, insanların kalıcı yerleşimler inşa etmeye başladığı Neolitik döneme kadar uzanır. Bu erken yapılar çoğu zaman kerpiç ya da taştan yapılırdı ve mesken, depolama ve dini yakarma şeklinde muhtelif amaçlar için kullanılırdı.
Medeniyetler geliştikçe, mimarileri de gelişti. Antik dünyada, Giza piramitleri, Çin Seddi ve Roma’daki Kolezyum şeklinde anıtsal yapıların yükselişini görüyoruz. Bu yapılar yalnızca etkisinde bırakan mühendislik başarıları değildi, bununla beraber güç ve prestij sembolleri olarak da hizmet ettiler.
Orta Yüzyıl’da mimari, kiliseler ve katedraller şeklinde dini yapılar tarafınca domine ediliyordu. Bu yapılar çoğu zaman detaylı oymalar ve heykellerle dekore edilmişti ve tapanlarında hayranlık ve bağlılık uyandırmak için tasarlanmışlardı.
14. yüzyılda Rönesans’ın yükselişiyle beraber mimari daha seküler bir karakter kazanmaya başladı. Mimarlar yeni stiller ve teknikler denemeye başladı ve klasik antik çağlardan esin aldılar. Bu zamanda Floransa’daki Duomo ve Barselona’daki Sagrada Familia şeklinde dünyanın en meşhur binalarından bazıları inşa edildi.
18. yüzyılda Aydınlanma, mimaride akıl ve düzene yeni bir vurgu getirdi. Bu, simetrisi ve sadeliğiyle karakterize edilen neoklasik tarzın gelişmesine yol açtı. Neoklasik biçim, hükümet saraylarından hususi evlere kadar fazlaca muhtelif binalarda kullanıldı.
19. yüzyılda mimari, romantizm, realizm ve modernizm şeklinde muhtelif yeni akımlardan etkilendi. Romantizm, Gotik mimarinin yine canlanmasına yol açarken, realizm mimari tasarımda doğru detayların kullanımını altını çizdi. Modernizm geleneksel stilleri reddetti ve yeni malzemeleri ve teknolojileri benimsedi.
20. yüzyılda çağdaş mimarinin gelişimi devam etti ve postmodernizm ve dekonstrüktivizm şeklinde yeni stiller ortaya çıktı. Günümüzde mimari küresel bir olgudur ve değişen bir dünyanın gereksinimlerini karşılamaya yönelik devamlı olarak gelişmektedir.
III. Değişik Mimari Stilleri
Her biri kendine has özelliklere haiz birçok değişik mimari yoldam vardır. En yaygın stillerden bazıları şunlardır:
Her mimari tarzının kendine has özellikleri vardır, mesela muayyen malzemelerin, şekillerin ve süslemelerin kullanması şeklinde. Örnek olarak, klasik mimari sütunların, kemerlerin ve kubbelerin kullanımıyla karakterize edilirken, Gotik mimari yükselen kuleleri ve sivri kemerleriyle bilinir.
Değişik mimari stilleri dünyanın her yerinde bulunabilir ve bizlere inşa edildikleri yerlerin kültürü ve zamanı hakkındaki fazlaca şey anlatabilirler. Örnek olarak, klasik mimari çoğu zaman antik kalıntılarda bulunurken, Gotik mimari daha fazlaca ortaçağ şehirlerinde yaygındır.
Değişik mimari stilleri muhtelif değişik etkisinde bırakır yaratmak için de kullanılabilir. Örnek olarak, klasik mimari görkem ve zenginlik hissi yaratabilirken, Gotik mimari gizem ve hayranlık hissi yaratabilir.
Muayyen bir bina için mimari yoldam tarzı çoğu zaman binanın amacı, konumu ve projeye ayrılan bütçe şeklinde bir dizi faktöre bağlı olarak belirlenir.
IV. Meşhur Mimarlar
İşte tarihin en meşhur baş yapıcılarından bazıları:
Bu mimarların tüm bunlar mimarlık alanına mühim katkılarda bulunmuşlardır ve emekleri dünya genelinde insanlara esin vermeye ve hayranlık uyandırmaya devam etmektedir.
V. Meşhur Binalar
İşte dünyanın en meşhur yapılarından bazılarının sıralaması:
Bu binaların tüm bunlar eşi olmayan ve simgeseldir ve her biri tarih ve kültürde mühim bir rol oynamıştır. Fırsatınız var ise hepsini ziyaret etmeye kıymet.
VI. Sürdürülebilir Mimarlık
Sürdürülebilir mimari, çevresel tesirini en aza indirmek için tasarlanmış bir mimari türüdür. Bu, yenilenebilir ve geri dönüştürülebilir malzemeler kullanılarak, enerji tüketimini azaltarak ve insanların yaşayıp çalışabileceği konforlu ve sıhhatli alanlar yaratarak yapılabilir.
Sürdürülebilir bir bina tasarlamanın birçok değişik yolu vardır. Birtakım yaygın stratejiler şunlardır:
Sürdürülebilir mimari hem çevreye bununla beraber sürdürülebilir binalarda yaşayan ve çalışan insanlara yarar sağlayabilir. Enerji tüketimini ve kirliliği azaltarak, sürdürülebilir binalar gezegeni gelecek nesiller için korumaya destek olabilir. Ek olarak, sürdürülebilir binalar insanoğlu için daha sıhhatli ve daha konforlu hayat ve emek verme alanları yaratabilir.
Sürdürülebilir mimarinin pek fazlaca faydası vardır, bunlardan bazıları şunlardır:
Sürdürülebilir mimari, inşaat sektöründe büyüyen bir trenddir. Daha çok insan binaların çevresel tesirinin farkına vardıkça, sürdürülebilir binalara olan istek artmaktadır.
Yeni bir ev ya da ticari alan inşa etmeyi düşünüyorsanız, sürdürülebilir mimariyi düşünebilirsiniz. Sürdürülebilir binalar enerji maliyetlerinden tutum etmenizi, sağlığınızı ve refahınızı iyileştirmenizi ve mülkünüzün kıymetini artırmanızı sağlayabilir.
VII. Mimarlığın Geleceği
Mimarlığın geleceği olasılıklarla dolu. Binaları tasarlama ve inşa etme şeklimizi değiştiren yeni teknolojiler ortaya çıkıyor. Bu teknolojiler daha sürdürülebilir, bereketli ve dayanıklı binalar yaratmayı olası kılıyor.
Mimarinin geleceği için en ümit verici teknolojilerden biri 3D baskıdır. 3D baskı, mimarların geleneksel yöntemlerle inşa edilmesi olanaksız olan kompleks şekiller yaratmalarına imkan tanır. Bu teknoloji ek olarak binaların daha süratli ve bereketli bir biçimde inşa edilmesini de olası kılıyor.
Mimarinin geleceği için bir öteki mühim teknoloji ise yeşil binadır. Yeşil bina, etraf üstünde en az etkiye haiz binalar tasarlama ve inşa etme uygulamasıdır. Yeşil binalar daha azca enerji, su ve araç-gereç kullanır ve daha azca atık üretir.
Dünya daha çok kentleştikçe, dayanıklı binalara olan gerekseme da artıyor. Dayanıklı binalar, kasırgalar, seller ve depremler şeklinde aşırı hava vakalarına dayanacak biçimde tasarlanır. Bu binalar ek olarak zaman içinde değişik amaçlar için kullanılabilmeleri için uyarlanabilir olacak biçimde tasarlanır.
Mimarlığın geleceği parlak. Yeni teknolojiler ve sürdürülebilirlik ve dayanıklılığa artan odaklanmayla mimarlar, etraf için daha iyi ve insanoğlu için daha iyi binalar yaratıyor.
Mimarlıkta Karşılaşılan Zorluklar
Günümüzde mimarlık alanı birçok zorlukla karşı karşıyadır. Bunlar şunlardır:
Bu zorluklar aşılmaz değildir, sadece mimarların tasarımlarında yaratıcı ve yenilikçi olmalarını gerektirir. Mimarlar bu zorluklarla başa çıkarak hepimiz için daha iyi bir gelecek yaratmaya destek olabilir.
IX. Mimarlığın Yararları
Mimarinin hem bireyler bununla beraber topluluğun tüm bunlar için birçok faydası vardır. Mimarinin yararlarından bazıları şunlardır:
Mimarlık, dünyanın dört bir tarafındaki insanların hayatlarını iyileştirmek için kullanılabilecek kuvvetli bir araçtır. Mimarlık faydalarını anlayarak, gelecek nesillere yarar sağlayacak daha güzel, işlevsel ve sürdürülebilir binalar yaratabiliriz.
S: Dünyanın en meşhur mimari harikaları nedir?
A: Dünyanın en meşhur mimari harikaları içinde Giza Piramitleri, Tac Mahal, Eyfel Kulesi ve Kolezyum yer alır.
S: Mimarideki değişik stiller nedir?
A: Klasik, ortaçağ, Rönesans, Barok, Rokoko, Neoklasik, Gotik, Art Nouveau, Art Deco, Modernist ve Postmodern olmak suretiyle birçok değişik mimari yoldam vardır.
S: Mimarlığın yararları nedir?
A: Mimarlık, güzellik, barınma, işlevsellik ve sembolizm şeklinde topluma pek fazlaca yarar sağlayabilir.
0 Yorum